تعاریف و اصطلاحات رایج در حمل و نقل
حمل و نقل بین المللی کالا عبارتست از جابجایی و حمل کالا از نقطه اي در داخل یک کشور به نقطه اي در داخل کشور دیگر
با رعایت قوانین و مقررات حاکم بر آن.
شرکت حمل و نقل بین المللی
شرکت حمل و نقل بین المللی عبارتست از یک شخصیت حقوقی که به منظور انجام عملیات حمل و نقل بین المللی شامل فعالیت هاي فورواردي و کریري و یا تواماً تشکیل شده است.
فعالیت فورواردي
فعالیت فورواردي عبارتست از عمل هماهنگی و ترتیب حمل کالا به یکی از طریق مختلف زمینی، هوایی، دریایی و یا ترکیبی از آنها و قبول مسوولیت به موجب بارنامه صادره و قراردادهاي منعقده. شرکتی که در این زمینه فعال است فورواردر نمامیده می شود.
وظایف فوروار:
۱٫ صدور پروفرماي حمل
۲٫ انعقاد قرارداد حمل با صاحب کالا
۳٫ صدور بارنامه
۴٫ جمع آوري (برحسب درخواست صاحب کالا و قرارداد حمل)
۵٫ انبارداري بار (برحسب درخواست صاحب کالا و قرارداد حمل)
۶٫ بسته بندي بار (بر حسب درخواست صاحب کالا و قرارداد حمل)
۷٫ بیمه باربري (برحسب درخواست صاحب کالا و قرارداد حمل)
۸٫ انجام تشریفات گمرکی در مبدا و برحسب کار
۹٫ انعقاد قرارداد با موسسات مختلف حمل کننده و اخذ راه نامه یا بارنامه دریایی، زمینی، هوایی
۱۰ . کسب اطلاعات لازم از جریان حمل و ارایه اطلاعات کسب شده به صاحب کالا برحسب قرارداد منعقده بین صاحب کالا و شرکت حمل و نقل
۱۱ . تحویل کالا به گمرك مقصد در حمل و نقل زمینی و امضا صورت مجالس کسر و اضافه تخلیه
۱۲ . اخذ صورت مجالس کسر و اضافه و آسیب دیدگی کالا و دست خوردگی و ترخیصیه از نماینده خط حمل دریایی و هوایی و انجام سایر وظایف در ارتباط با سایر مسوولیت ها
۱۳ . انجام تسویه حساب با طرف هاي زیربط
۱۴ . اعلام ورود کالا به صاحب کالا
تعریف بارنامه
سندي است که حمل کننده یا نماینده وي پس از وصول کالا صادر می نماید و حاکی از حمل کالاي معینی از یک نقطه (مبدا حمل) به نقطه دیگر (مقصد حمل) با وسیله حمل مورد توافق (کشتی، قطار، کامیون، هواپیما و یا ترکیبی از آنها) در مقابل کرایه حمل معینی می باشد.
حمل ونقل مرکب بین المللی
عبارت است از حمل کالا توسط حداقل دونوع وسیله حمل ونقل متفاوت، از محلی واقع در یک کشور که حمل کالا توسط عامل حمل ونقل مرکب به عهده گرفته می شود تا محل تعیین شده براي تحویل واقع دریک کشور متفاوت، که تحت یک قرارداد حمل ونقل مرکب صورت می گیرد. عملیات جمع آوري وتحویل کالا که دراجراي یک قرارداد تکنوعی صورت می گیردبه عنوان یک حمل ونقل مرکب تلقی نمی شود.
انواع بارنامه رایج در حمل و نقل و اصطلاحات حمل و نقل
نوع بارنامه با توجه به نوع وسیله مورد استفاده معین می شود. به عبارت دیگر، با توجه به این که کالاهاي مختلف، با وسایل گوناگون حمل می شوند، از بارنامه هاي متفاوتی استفاده می شود، که رایج ترین آنها به شرح زیر می یاشد:
(Ocean/Marine Bill Of Lading) • بارنامه دریایی: حمل با کشتی
(Airway Bill) • راه نامه (بارنامه) هوایی: حمل با هواپیما
(Railway Bill) • راه نامه (بارنامه) راه آهن: حمل با قطار
(CMR/TRUCK Way Bill) • راه نامه (بارنامه): حمل با کامیون
(Through Bill Of Lading) • بارنامه سراسري: حمل با کامیون، قطار، کشتی
(Combined Transport Bill Of Lading) • بارنامه حمل مرکب فیاتا
(Ocean/Marine Bill Of Lading) بارنامه دریایی
سندي است که توسط شرکت کشتیرانی و یا نماینده آن در مقابل دریافت کالا و مشخص شدن پرداخت هزینه آن جهت حمل صادر می گردد و در صورتی که کالا در کشتی مشخص جهت حمل به مقصد معینی بارگیري شود بارنامه صادره به صورت خواهد بود. در این بارنامه مشخصات کامل بار قید و توسط فرمانده کشتی امضاء می گردد و به موجب آن تعهد On Board می شود بار توسط کشتی به مقصد حمل و تحویل گیرنده داده شود.
انواع بارنامه دریایی و اصطلاحات حمل و نقل آن
(Direct B\L) بارنامه مستقیم
بارنامه اي است که حاکی از حمل کالا از مبدا تا مقصد و بدون تغییر وسیله حمل می باشد و دلالت بر ارسال مستقیم کالا به گیرنده آن دارد.
(Through B\L) بارنامه سراسري
بارنامه اي است حاکی از اینکه کالا از کشور فروشنده تا مقصد نهایی توسط چند وسیله نقلیه حمل گردد (کشتی، کامیون و…)
(Liner B\L) ( بارنامه دریایی (مربوط به سرویس هاي منظم دریایی
این بارنامه براي محموله کشتی هایی صادر می شود که داراي برنامه حرکت مشخص بوده و مسیرهاي مشخصی را طی می کنند. شرکتهایی که به اینگونه حمل ها مبادرت می ورزند تابع مقررات خاصی بوده و داراي نرخ مشخصی نیز می باشند.
(Charter Party B\L) بارنامه چارتر
بارنامه اي است که براي محموله هایی که با کشتی اجاره اي دربست حمل می گردد صادر می شود و حمل محموله ها تحت این بارنامه تابع قرارداد چارتر می باشد. این بارنامه مورد قبول بانکها در اعتبار اسنادي نمی باشد مگر اینکه خلاف آن شرط شده باشد (زمانی که سن کشتی ها از ۱۵ سال بگذرد به کشتی هاي اجاره اي دربست تبدیل می شوند).
(F.B.L.) بارنامه حمل مرکب فیاتا
بارنامه حمل مرکب فیاتا FBL یک سند حمل مرکب می باشد که به وسیله فیاتا براي استفاده عاملین حمل و نقل عنوان عاملان حمل و نقل مرکب عمل می کنند تنظیم شده است.
این بارنامه یک سند قابل معامله است (مگر آنکه بر روي آن عبارت غیر قابل معامله ذکر شود) که توسط اتاق بازرگانی بین المللی مورد تایید قرار گرفته است. عامل حمل و نقل صادر کننده بارنامه نه تنها مسئولیت تحویل کالا را در مقصد به عهده دارد بلکه مسئول کلیه حمل کنندگان و اعمال اشخاص ثالثی است که در حین حمل و نقل بوسیله او به کار گرفته می شوند.
(Air Way Bill) بارنامه هوایی و اصطلاحات حمل و نقل آن
این بارنامه در ۱۲ نسخه صادر می شود که ۳ نسخه آن اصلی و مابقی براي قسمتهاي داخلی شرکت هواپیمایی مورد استفاده قرار می گیرد.
(For Carrier) 1. نسخه اصلی اول براي شرکت حمل کننده یا صادر کننده
(For Consignee) 2. نسخه اصلی دوم براي گیرنده کالا
(For Shipper) 3. نسخه اصلی سوم براي فرستنده کالا
بارنامه هوایی یک رسید می باشد و سند قابل معامله و یا سند مالکیت کالا به تنهایی به حساب نمی-آید و صاحب کالا پس از
Delivery ) دریافت چنین بارنامه اي و رسیدن کالا به مقصد به شرکت هواپیمایی مربوطه مراجعه و حواله تحویل کالا
را دریافت می نماید.
در بارنامه هوایی باید تاریخ پرواز و شماره پرواز همراه با مهر شرکت هواپیمایی وجود داشته باشد تا صاحب کالا از تاریخ
رسیدن کالا آگاهی پیدا نماید.
(B/L) کارکرد بارنامه
بارنامه سندي است که توسط حمل کننده یا نماینده او امضا می شود و بیانگر این است که کالاهایی که نوع، کمیت و شرایط آن ذکر شده است، براي حمل دریافت شده اند و یا بر روي کشتی که عازم مقصد مشخصی است بارگیري شده اند. بارنامه رسید کالا می باشد و بیانگر شرایط و مفادي است که تحت آن کالا حمل می شود.
بارنامه به عنوان یک سند کلیدي در کشتیرانی و حمل و نقل چندین کاربرد دارد. از جمله:
(Evidence of contract of carriage) 1) نشان دهنده قرارداد حمل است (The receipt of goods) 2) رسید کالا است
(Document of title to the goods) 3) سند مالکیت کالا است
توجه به نکات ذیل در خصوص بارنامه حائز اهمیت است:
-۱ بارنامه نشان دهنده این است که کالا یا بار براي حمل به مقصد تعیین شده به حمل کننده تحویل داده شده است و ضوابطی که حمل و نقل طبق آن انجام می شود را با جزئیات و یا با اشاره به مرجع آن نام می برد.
-۲ نشان دهنده این است که حمل کننده بار را تحویل گرفته است.
-۳ سند مالکیت کالا: سندي است که طبق آن به دارنده آن اجازه داده می شود بعد از رسیدن کشتی به مقصد، بار را از حمل کننده تحویل بگیرد. همچنین بارنامه به دارنده آن اجازه می دهد تحت ضوابط قرارداد حمل، در صورت فقدان کالا یا آسیب دیدن آن، ادعاي خسارت کند. طبق قانون، مالکیت بارنامه برابر است با مالکیت کالا. یعنی دارنده آن مالک کالا شناخته می شود.
باشد، یعنی قابل معامله و انتقال می باشد و هر کس آن را داشته باشد مالک کالا شناخته “Negotiable” اگر بارنامه از نوع باشد یعنی غیرقابل معامله و انتقال به دیگري می باشد و معمولاً پشت نویسی “Non-negotiable” می شود. اگر از نوع شده و تنها یک مالک دارد که نام او ذکر شده است.
شیوه معمول این است که بارنامه در سه نسخه اصلی صادر می شود و در بندر مقصد تنها کافیست که دریافت کننده کالا، یک نسخه را که مربوط به اوست ارائه دهد. اگر بار به بندري غیر از مقصد تعیین شده در بارنامه منتقل شود، هر سه نسخه اصلی بارنامه باید ارائه شود.
گاهی اتفاق می افتد که بارنامه به موقع به بندر تخلیه نمی رسد. در مسیرهاي کوتاه و مخصوصا در مورد کشتی هاي تانکر این مشکلی رایج است زیرا ممکن است مواد نفتی در حالی که در کشتی در حال حمل می باشند چندین بار فروخته شوند.
در این وضعیت حمل کننده هرگز نباید بار را بدون ارائه بارنامه تحویل دهد.
انواع بارنامه هاي دریایی و اصطلاحات حمل و نقل آن
الف) از نظر موقعیت کالا
(B/L» Shipped Bill of Lading») ۱٫
بارنامه دریایی کالاي بارگیري شده نشان دهنده این است که کالا توسط متصدي حمل تحویل گرفته شده و در کشتی بارگیري شده است. بر روي چنین بارنامه قید می شود.
(Received for Shipment B/L) 2.
بارنامه دریایی کالاي دریافت شده نشان دهنده این است که کالا توسط متصدي حمل، براي حمل دریافت شده اما بارگیري نشده است. در عمل، بانکها از قبول چنین بارنامه اي خودداري می کنند مگر اینکه در قرارداد بین خریدار و فروشنده، اعتبار آن مورد پذیرش واقع شود. ب) از نظر تعداد وسیله حمل
(Direct Bill of Lading) 3. بارنامه دریایی مستقیم
براي حمل کالا از بندري به بندر دیگر بدون تغییر کشتی و ارسال مستقیم کالا به گیرنده استفاده می شود.
(Combined Bill of Lading) 4. بارنامه حمل مرکب
در مورد حمل کالا با بیش از یک نوع وسیله حمل و تحت حمل و نقل مرکب یا چند وجهی استفاده می شود. صادر کننده این نوع بارنامه، یعنی متصدي حمل و نقل چند وجهی؛ مسئولیت حمل از زمان دریافت کالا تا تحویل آن را بر عهده دارد.
Non یا (Non Vessel Operating Carrier (NVOC توضیح: تحت تاثیر شیوه حمل و نقل مرکب، گروه هایی با نام وارد فعالیت حمل و نقل شده اند. این متصدیان حمل، بارنامه را ، (Vessel Operating Common Carrier (NVOCC براي حمل کالا با کشتی یا وسیله حملی صادر می کنند که نه مالک آن هستند و نه اداره آن را بر عهده دارند و عمدتا در حمل کالا با کانتینر فعالیت می کنند. زیرا گسترش استفاده از کانتینر براي حمل و نقل کالا باعث گسترش و تسهیل حمل و نقل مرکب شده است. در کشتیرانی کانتینري که امروزه بیشتر فعالیت مربوط به کشتیرانی لاینر را شامل می شود، شرکت کشتیرانی، هم مدیریت کشتی و هم مدیریت بار را بر عهده دارد. یعنی هم مالک کشتی است و هم مالک کانتینرها. با روي کار ها، شیوه کاري به این سمت گرایش می یابد که کشتیرانی ها فقط مدیریت کشتی را به دست بگیرند و NVOCC آمدن
ها به دست بگیرند.
(Through Bill of Lading) 5. بارنامه سراسري
مانند بارنامه مرکب است، اما این نوع بارنامه زمانی صادر می شود که یک حلقه از زنجیره حمل و نقل، الزاما دریایی باشد.
ب) از نظر شرایط کالاي مورد حمل
(Clean Bill of Lading) 6. بارنامه دریایی تمیز یا غیر مخدوش
اگر در بارنامه ذکري از معیوب بودن کالا یا بسته بندي آن نباشد و به ضمیمه آن نیز یادداشتی نباشد، بارنامه تمیز یا غیر مخدوش یا بدون قید و شرط نامیده می شود. البته بارنامه باید داراي این شرایط باشد. در غیر این صورت ارزش و اعتبار خود را از دست می دهد. روي چنین بارنامه اي این عبارت قید می-شود:
Received in Apparent Good Order and Condition
(Claused Bill of Lading) 7. بارنامه دریایی غیر تمیز یا مخدوش
در آن صریحا در مورد نقص و عیب کالا یا بسته بندي آن قید شده است. در معاملات مبتنی بر اعتبارات اسنادي، بانکها از خودداري می کنند. «Claused» قبول بارنامه هاي مخدوش.
د) از نظر نوع خدمات حمل و نقل
(Liner Bill of Lading) 8. بارنامه تحت خدمات منظم کشتیرانی
این نوع بارنامه براي محموله کشتی هایی صادر می شود که داراي برنامه حرکت مشخصی بوده و مسیرهاي مشخصی را طی
می کنند (همان خطوط لاینر).
(Charter Party Bill of Lading) 9. بارنامه تحت خدمات کشتیرانی ترمپ
براي کالاهایی که با کشتی اجاره اي حمل می شوند صادر می شود. حمل بار تحت این نوع بارنامه، تابع قرارداد چارتر(اجاره) می باشد. مثلا یک فردي کشتی را اجاره بلند مدت می کند و خود او که اجاره کننده کشتی است، از یک، دو یا چندصاحب کالا، کالا براي حمل دریافت می کند. در این صورت اجاره کننده اول، به هر یک از صاحبان کالا بارنامه می دهد نه اینکه با آنها چارترپارتی تنظیم کند. این بارنامه ها تحت چارترپارتی صادر می شوند. این نوع بارنامه ها مورد قبول بانکها
نمی باشند مگر اینکه خلاف آن شرط شده باشد.
انواع دیگر بارنامه و اصطلاحات حمل و نقل آن:
(Transshipment Bill of Lading) ( 10 .
بارنامه ترانشیپ (ترانسشیپاین نوع بارنامه صرفا براي حمل کالا از طریق دریا بوده و کالا از یک کشتی به کشتی دیگر منتقل می شود و در آن مبدا و مقصد محموله و هم چنین نقطه انتقال کالا از کشتی اول به کشتی دوم و غیره مشخص می شود.
(FBL) 11 . بارنامه حمل مرکب فیاتا
آن را جهت استفاده عاملین حمل و نقل مرکب تنظیم کرده (Freight Forwarders) اتحادیه بین المللی کارگزاران بار است. بارنامه فیاتا می تواند به صورت بارنامه دریایی نیز صادر شود. بارنامه فیاتا حاوي آرم سازمان فیاتا و اتاق بازرگانی بین المللی می باشد.
Convention Merchandise Routier) C.M.R) در اصطلاحات حمل و نقل راه نامه کامیون مینامند.
سندي غیر قابل معامله می باشد که جهت حمل کالا با کامیون مورد استفاده قرار می گیرد. این سند تحت مقررات بین المللی حمل کالا از طریق جاده صادر می گردد. کامیون حامل کالاي کشورهاي عضو این مقررات در صورت پلمپ صحیح و سالم در کشور مبدا نیازي به بازدید تا گمرك کشور مقصد را نخواهد داشت.
( Rail Way Bill) بارنامه راه آهن برچسب‌هاسندي است که توسط شرکت هاي راه آهن در ایستگاه هاي بارگیري آنان صادر می گردد و شرکت راه آهن طبق این سن اعلام می نماید که کالاي مربوطه را تحویل گرفته و مسئولیت تحویل صحیح و سالم آن ها در مقصد را به گیرنده کالا دارد. این نوع بارنامه ها غیر قابل معامله و انتقال می باشد و با ظهرنویسی آن نمی توان به دیگري منتقل نمود.
اصطلاحات حمل و نقل بین المللی
-۱ از محل کار….. (از محل کارخانه، از محل کشت، از محل انبار و غیره)
(EX Works… (Exfactory, Ex Mill, Exfram, Ex warehouse
از محل کار بدین معنی است که تنها مسوولیت فروشنده در این است که کالا را در محل شخصی خود (یعنی محل کار و یا محوطه کارخانه) در اختیار مشتري قرار دهد. خاصه این که فروشنده مسوول نیست تا کالا را بر روي وسیله نقلیه اي که خریدار تهیه می نماید بارگیري کند مگر این که قرار دیگري گذاشته شده باشد. خریدار کلیه هزینه ها خطرات ناشی از آوردن کالا به مقصد مورد نظر را متحمل می گردد. از این جهت این شرط مبین کم ترین وظیقه براي فروشنده می باشد.
-۲ فور/ فوت (تحویل روي واگن محل ارسال تعیین شده) (FOR FOT (Free on Rail/ Free on truck
فورفوت به معنی تحویل روي واگن است. این مقررات داراي معانی مشترکی می باشد، از آن جایی که لغت (تراك) به واگن اطلاق می شود. این مفاهیم باید فقط در حالتی استفاده شوند که کالا به وسیله راه آهن حمل شود.
-۳ فاس (تحویل کنار کشتی)
(FAS (Free Aiongside Ship)…(Named Port of Shipment
فاس به معنی تحویل کنار کشتی است تحت این مقررات تعهده فروشنده با گذاردن کالا کنار کشتی روي اسکله یا بارج به پایان می رسد. بدین مفهوم که خریدار تمام هزینه ها و مسوولیت هاي خسارت یا فقدان را از زمان گذاردن کالا کنار کشتی باید متحمل گردد. باید توجه داشت که برخلاف مقرارت فوب این مقررات خریدار را موظف می سازد تا تشریفات صادراتی کالا را انجام دهد.
-۴ فوب (تحویل روي عرشه کشتی)
(FOB(Free on Board)…(Named Port Of Shipment
می باشد. کالا به وسیله فروشنده در بندري که در قرارداد فروش ذکر شده روي « تحویل روي عرشه کشتی » فوب به معنی
عرشه کشتی گذارده می شود. خطرات خسارت، فقدان کالا، هنگامی که از لبه کشتی می گذرد از فروشنده به خریدار انتقال
می یابد.
۵ سی اند اف (ارزش و کرایه)….(بندر مقصد تعیین شده)
(C&F (Cost & Freight)…(Named Port Of Destination
می باشد. فروشنده بایستی کرایه و هزینه هاي لازم جهت حمل به مقصد « ارزش کالا به اضافه کرایه » سی اند اف به معنی تعیین شده را بپردازد ولی خطر خسارت یا فقدان و همچنین هر گونه افزایش هزینه از موقع گذر کالا از لبه کشتی در بندر بارگیري از فروشنده به خریدار منتقل می گردد.
۶ – سیف (ارزش، بیمه و کرایه)…(بندر مقصد تعیین شده)
(CIF (Cost, Insureance & Freight)…(Named Port Of Destination
می باشد. این مقررات مانند (سی اند اف) می باشد. مضاف بر این که فروشنده موظف است « ارزش بیمه و کرایه » سیف به معنی بیمه دریایی کالا را در مقابل خسارت یا فقدان در مدت حمل فراهم آورد. فروشنده با بیمه گر قرارداد منعقد می نماید و حق بیمه را می پردازد. خریدار بایستی توجه داشته باشد که بر اساس این مقررات برخلاف مقررات (کرایه و بیمه پرداخت شده تا) نامیده می شود) اخذ نماید.
Ex Ship 7 تحویل از کشتی
به معنی آن است که فروشنده باید کالا را روي عرشه کشتی در مقصدي که در قرارداد فروش ذکر شده در « تحویل از کشتی » دسترس خریدار قرار دهد. فروشنده باید کلیه هزینه و خطرات مربوط به آوردن کالا تا آن محل را متحمل گردد.
-۸ از اسکله (عوارض پرداخت شده….بندر مقصد تعیین شده)
(Ex QUAY (Duty Paid … Named Port
به این معنی است که فروشنده کالا را روي اسکله در مقصدي که در قرارداد فروش ذکر شده است در دسترس « از اسکله » خریدار قرار می دهد. فروشنده باید کلیه هزینه ها و خطرات مربوط به آوردن کالا تا آن محل را متحمل گردد.
-۹ تحویل شده در مرز….(محل تعیین شده براي تحویل در مرز)
(Delivered At Frontier…(Named Place of Delivery At Frontier
به معناي آن است که تعهدات فروشنده زمانی به انجام می رسد که کالاها به مرز رسیده باشد. البته « تحویل شده در مرز » کشوري که در قرارداد فروش تعیین شده است. این اصطلاح اصولاً در موردي باید به کار رود که کالاها « مرز گمرکی » پیش از با راه آهن یا راه شوسه حمل می شود، ولی می توان آن را بدون توجه به نوع طریقه حمل نیز به کار برد.
-۱۰ تحویل شده پس از پرداخت عوارض….(محل مقصد در کشور وارد کننده تعیین شده است)
(Delivered-Duty Paid … (Named Place of Destination in the Country of Importation
اگر با « تحویل شده از پرداخت عوارض » مسوولیت فروشنده را نشان می دهد اصطلاح « از محل کار » در حالی که اصطلاح واژه هایی دنبال شود محوطه کار خریدار را تعیین می کند حداکثر مسوولیت فروشنده را در بردارد یعنی نقطه مقابل اصطلاح ممکن است صرف نظر از نحوه حمل و نقل به کار رود. اگر دو طرف مایل « تحویل شده پس از پرداخت عوارض » قبلی اصطلاح باشند که فروشنده کالاها را براي صادرات آماده سازد ولی برخی از هزینه هایی که به لحاظ واردات کالاها پیش می آید مجزا
شود مثلاً مالیات بر ارزش افزوده (وات) و یا مالیات هاي مشابه دیگر این امر باید با اضافه کردن واژه هایی که موضوع را برساند مشخص شود (مثلاً باستثناي وات و / یا مالیات ها).
۱۱ فوب فرودگاه….(فرودگاه تعیین شده براي ارسال)
FOB Airport … (Named Airport ( of Departure
مقرراتی که ذیلاً براي تحویل کالاها طبق شرایط فوب از طریق حمل با هواپیما ذکر شده به دقت تدوین شده است تا بدرستی با معناي « فوب » کاربردهایی را که معمولاً در بازرگانی رعایت می شود منعکس سازد. توجه داده خواهد شد که در ارتباط با حمل و نقل هوایی نباید بمفهوم ظاهر آن گرفته شود بلکه به این عنوان باید تلقی « تحویل روي وسیله حمل » شود که واژه بعدي نقطه اي را مشخص می سازد که مسوولیت فروشنده در آن باید پایان یابد.
-۱۲ حمل کننده آزاد….(نقطه معین شده)
(Free Carrier … (Named Point
از قبیل « ضد الگویی » این اصطلاح را براي آن اختیار کرده اند تا ضرورت هاي حمل و نقل مدرن را به ویژه مانند حمل و نقل توسط تریلرها و فري ها جوابگو باشد. این ترتیب مبتنی بر همان اصول عمده اي است که در « رول آن رول اف » کانتینر یا مورد فوب وجود دارد به استثنا آن که فروشنده هر زمان که کالاها را در ید عامل حمل و نقل در نقطه تعیین شده قرار دهد تعهداتش به پایان می رسد. اگر هیچ نقطه مشخصی را نتوان در زمان عقد قرارداد فروش متذکر شد دو طرف باید به محل یا فاصله اي که در آنجا عامل حمل باید کالاها را باید به خود بگیرد اشاره کنند. خطر آسیب یا از میان رفتن کالاها از آن زمان از به معناي هر شخصی است که توسط « حمل کننده » فروشنده به خریدار منتقل می شود، نه از زمانی که روي کشتی قرار گیرد او یا بنام او پیمان حمل کالاها از طریق جاده، خط آهن، هواپیما، راه دریا یا هر مجموعه مختلطی از این طریق منعقد شده باشد. هر زمان که فروشنده باید بارنامه یا راه نامه یا رسید حمل کننده را ارایه دهد بیدرنگ با ارایه چنان سندي که توسط شخصی که عنوان حمل کننده را داشته باشد، صادر شده باشد وظیفه خود را انجام می دهد.
-۱۳ کرایه به حامل پرداخت شده…..(نقطه مقصد تعیین شده)
(Freight Carriage Paid to … (Named Point of Destination
به معناي آن است که فروشنده کرایه را بابت حمل کالاها به مقصد تعیین «….. کرایه به حامل پرداخت شده » مانند سی اند اف شده می پردازد. به هر حال خطرات فقدان یا آسیب دیدن کالاها و نیز هر هزینه اضافی دیگر از لحظه اي کالاها به ید نخستین حامل تحویل شد از فروشنده به خریدار منتقل می شود نه از زمانی که روي کشتی قرار گرفت. این رویه را می توان براي همه شکل هاي حمل و نقل از جمله عملیات با اشکال مختلط و کانتینر یا رول آن اف و حمل و نقل توسط تریلرها و فري ها به کار برد. زمانی که فروشنده باید یک بارنامه یا راه نامه یا رسید حمل کننده تعیین شده امضا کرده است صادر شده باشد.
۱۴ کرایه و بیمه حمل و نقل به حامل پرداخت شده….(نقطه مقصد تعیین شده)
(Freight Carriage & Insurance Paid to … (Named Point of Destination
است اما به اضافه آن که فروشنده باید بیمه حمل و نقل را در «….. کرایه به حامل پرداخت شده » این اصطلاح مانند اصطلاح قبال خطر فقدان یا آسیب کالاها طی جریان حمل آن تامین کند، فروشنده با بیمه گر پیمان بیمه را منعقد می کند و حق بیمه را می پردازد.
(BAF (Bunkering Adjustment Factor -15
سورشارژ براي تعدیل نرخ سوخت است (چون نرخ سوخت متغیر است) لذا در زمان هاي مختلف بر حسب تغییر، ضریبمحاسبه شده متغیري بر کرایه اضافه می کرد.
(BULK) -16 فله
فله کالایی است که بدون هیچ گونه بسته بندي در کشتی وارد می گردد مانند غلات سنگ آهن، سیمان، شکر، املاح معدنی، فسفات، ذغال و غیره.
(CAF (Currency Adjustment Factor -17
سورشارژ براي تعدیل نرخ ارز، چون نرخ برابري دلار به سایر ارزها به طور روزانه در تغییر است لذا در زمان هاي مختلف بر حسب تغییرات روزانه، ضریب محاسبه شده متغیري بر کرایه اضافه می گردد.
(Charter Party) -18 قرارداد اجاره اي
قرارداد اجاره اي، چون بعضی از کشتی ها به صورت دربست اجاره می شوند لذا برحسب شرایط اجاره قراردادهایی موجود است که چارتر پارتی نامیده می شود و کلیه تعهدات اجاره کننده و اجاره دهنده با ذکر مشخصات کشتی در آن مندرج است.
(Dispatch) -19 دیسپاچ
پاداش مربوط به تخلیه و بارگیري قبل از انقضاي موعد مقرر، معمولاً چون بر طبق شرایط کشتی هاي اجاره اي براي تخلیه و بارگیري حد نصابی خاص پیش بینی شده است لذا چنان چه بیشتر از میزان پیش بینی شده در قرارداد تخلیه و بارگیري انجام نامیده می شود. Dispatch گیرد زمان تسریع به عنوان پاداش به طرف قرارداد پرداخت خواهد شد و اصطلاحاً
(Demmurage) -20 دموراژ
هزینه معطلی کشتی، دموراژ نقطه مقابل دیسپاچ است بدین معنی که چنان چه حد نصاب بارگیري و تخلیه کمتر از میزان پیش بینی شده در قرارداد باشد زمان معطلی بعنوان جریمه از طرف صاحب کالا پرداخت خواهد شد که اصطلاحاً دموراژ نامیده می شود.
(Surcharge) -21 سورشارژ
اضافاتی که به کرایه تعلق می گیرد.
(LIFO (Liner In Free Out -22
بارگیري به عهده کشتیرانی ولی تخلیه به عهده صاحب کالا است.
(LILO (Liner In, Liner Out -23
مخارج بارگیري و تخلیه به عهده کشتیرانی است.
(FILO (Free In, Liner Out -24
مخارج بارگیري و تخلیه هر دو به عهده اجاره کننده و یا صاحب کالا می باشد.
(FIO (Free In & Out -25
مخارج بارگیري و تخلیه هر دو به عهده اجاره کننده و یا صاحب کالا می باشد.
(GRT) -26 ظرفیت ناخالص کشتی
این ظرفیت عبارت است از ظرفیت فضاهاي موجود در کشتی که عبارتند از: انبارهاي کالا، کلیه مخازن مربوط به سوخت و آب و غیره، موتورخانه، فضاهاي مورد نیاز براي مسافرین و خدمه و فضاهاي بالاي عرشه که قابلیت بارگیري بر روي آنها وجود دارد. این ظرفیت برحسب فوت مکعب محاسبه و هر ۱۰۰ فوت مکعب برابر یک تن ظرفیت خالص کشتی است.
(NRT) -27 ظرفیت خالص کشتی
این ظرفیت در حقیقت همان ظرفیت ناخالص کشتی است. با توجه به این که فضاهاي مربوط به خدمه و موتورخانه از آن کسر می گردد.
(DWT) -28 ظرفیت بارگیري
این ظرفیت عبارتست از میزان باري که در انبارهاي کتشی و مخازن سوخت و آب و غیره می توان بارگیري نمود. همچنین این ظرفیت شامل وزن مسافرین و خادمه سوار بر کشتی نیز می باشد، واحد اندازه گیري این ظرفیت تن (هزار کیلوگرم) می باشد.
(Draft) -29 آب خور کشتی
ارتفاعی که کشتی در حداکثر بارگیري به آب می نشیند را آب خور کشتی می نامند.
(Barge) -30 دوبه
عبارتست از وسایل نقلیه آبی بزرگ تر از قایق هاي معمولی که خود موتور ندارند، ولی به وسیله یدك برهاي موتوردار کشیده می شود.
(Barging) -31 دوبه کاري
در مواردي که کشتی در لنگرگاه توقف می کند و محموله آن به وسیله دو به یا بارج به اسکله و ساحل حمل می شود، دو به کاري انجام می گیرد.
(Anchorage) -32 لنگرگاه
در بنادري که اسکله کافی و مساعد براي پهلو گرفتن کشتی ها وجود ندارد. خواه از لحاظ ترافیک اسکله باشد یا به دلیل عظمت کشتیف آبخور کافی در اسکله نباشد، کشتی در فاصله اي از اسکله لنگر می اندازد که از لحاظ عمق و محفوظ بودن از موج و طوفان مساعد باشد. در این مکان که لنگرگاه خوانده می شود، کشتی کالاي خود را به دو به تخلیه یا از آن بارگیري می کند.
(Nominal Capacity) -33 ظرفیت اسمی
اگر تمامی عوامل ذیربط در جریان عبور کالا از بندر بدون وقفه و با حداکثر قدرت در طول یک شیفت کاري فعالیت نمایند، نتیجه کار برابر با ظرفیت اسمی خواهد بود. یعنی به عبارت دیگر منظور از ظرفیت اسمی عبارت است از میزان عملکرد سیستم، در حالتی که بدون وقفه و با حداکثر قدرت به کار ادامه دهد.
(Operational Capacity) -34 ظرفیت عملیاتی
ظرفیت عملیاتی یا عملکرد واقعی بندر عبارتست از جمع توان واقعی کلیه عوامل ذیربط در جریان عبور کالا از بندر که در یک شیفت کاري فعالیت می نمایند.
(Berth) -35 اسکله
پلی است که در بندرگاه از خشکی به طرف آب دریا یا رودخانه قابل کشتیرانی پیش می رود و کشتی ها را براي تخلیه محموله و یا بارگیري به آن می بندند.
(Port Facilities) -36 تاسیسات بندي
به مجموعه اماکنی از قبیل انبارهاي مسقف، محوطه هاي روباز، سیلوها، سردخانه ها، جهت دپوي کالا و ساختمان اداري جهت انجام امور بندري کشتیرانی و گمرك و صاحبان کالا، تاسیسات بندري گویند.
(Port Equipment) -37 تجهیزات بندري
به کلیه وسایلی اطلاق می شود که جهت تخلیه و بارگیر کالاها به کار گرفته می شود. این تجهیزات عبارتند از:
• جرثقیل ساحلی و موبیل
• جرثقیل کانتینر، استرادل کاریر، تاپ لیفت تراك
• برج تخلیه غلات و کیسه همراه با تسمه و نقاله جهت انتقال کالا به انبارها و سیلوها
• لیفت تراك
• انواع کشنده از قبیل تراکتور، کامیون تک ماستر (نوعی کشنده است که داراي اسب و تریلی است).
-۳۸ استاندارد جهانی تخلیه کشتی ها
مقادیر ذیل به طور معمول در سطح جهانی براي تخلیه کشتی ها در هر روز تعیین گردیده است که مازاد بر آن منجر به دیسپاچ و کاهش از آن منجر به دموراژ می گردد:
۱۰۰۰ تن در روز که میزان تخلیه آن دقیقاً بستگی به نوع بسته بندي – • کالاهاي عمومی یا متفرقه (جنرال کارگو) ۵۰۰۰
کالا دارد.
۲۰ تن در روز / • کالاهاي فله تا ۰۰۰
• کالاهاي کانتینري ۲ الی ۳ دقیقه یک کانتینر به وسیله یک جرثقیل کانتینر تخلیه می گردد.
• کالاهاي کیسه اي تا ۵۰۰۰ تن در روز.
(Waiting Time) -39 انتظار نوبت در لنگرگاه
مدت زمان توقف کشتی از لحظه ورود به لنگرگاه تا لحظه پهلوگیري به اسکله را از زمان انتظار نوبت کشتی در لنگرگاه گویند. یعنی در واقع زمان انتظار، کل زمان بین لحظه ورود کشتی به لنگرگاه و لحظه پهلوگیري است.
(Servise time) -40 زمان توقف در اسکله
مدت زمانی را که کشتی در پاي اسکله قرار می گیرد تا محموله آن تخلیه یا بارگیري گردد را در زمان توقف در پاي اسکله گویند. عینی در واقع کل زمان بین پهلوگیري و خروج از بندر، لازم به توضیح است که در زمان توقف در پاي اسکله، ممکن است کشتی بنا به عللی قادر به تخلیه و یا بارگیري نباشد، ولی در هر صورت این مدت جز زمان توقف پاي اسکله محسوب می شود.
(Turn-Round Time) -41 زمان توقف در بندر
کل زمان بین لحظه ورود کشتی به لنگرگاه و خروج آن از بندر را زمان توقف در بندر گویند.
حقوق، عوارض و هزینه هاي بندر بر کشتی ها در بنادر جنوبی و اصطلاحات حمل و نقل آن: (کانتینري، غیرکانتینري، رو رو، مسافري)
الف) حقوق و عوارض بندري به کشتی ها شامل موارد ذیل می باشد:
۱) حق ورود کشتی به دهانه بندر
۲) حق ورود کشتی به بندر
۳) حق تخلیه و بارگیري در اسکله
۴) حق تخلیه و بارگیري در لنگرگاه
۵) عوارض فانوس دریایی
ب) هزینه هاي بندري متعلقه به کشتی:
۱) هزینه هاي بندري متعلقه به کشتی (شناور)
هزینه راهنمایی شامل:
• لنگراندازي و لنگربرداري
• هدایت کشتی
• پهلو دهی و جداسازي از اسکله
۲) هزینه لایروبی
۳) هزینه توقف کنار اسکله
۴) هزینه یدك کشی
۵) هزینه جمع آوري زباله از کشتی
۶) دیماند اضافه کاري
حمل با کامیون، قطار و کشتی و اصطلاحات حمل و نقل آن
اگر سند حمل، قابل انتقال بود و به عنوان سند مالکیت محسوب شود، بارنامه نامیده شده و اگر این ویژگی را نداشته باشد، است. توضیح آن که امروزه، اصطلاح بارنامه CMR راه نامه می نامند مانند اسناد حمل هواپیما و راه آهن و حمل با کامیون که براي حمل هوایی و راه آهن و کامیون نیز به کار برده می شود.
قرارداد اجاره کشتی و انواع آن همراه اصطلاحات حمل و نقل آن:
(Charter Party) قرارداد اجاره کشتی / چارتر پارتی
قرارداد اجاره کشتی سندي است که بین مالک کشتی (یا نماینده مجاز او) و اجاره کننده منعقد می گردد و در آن شرایط اجاره کشتی همراه با خدمه براي مدتی معین یا براي کی یا چند سفر بین بنادر مشخص، قید و یا به موجب آن، شرایط
کشتی بدون خدمه براي مدت مقرر در قرارداد تعیین می شود. در قرارداد احاره کشتی با توجه به نوع آن از جمله قید تمام یا بخشی از اطلاعات زیر لازم است: اطلاعات مربوط به مالک و اجاره کننده کشتی، اسم کشتی، مشخصات و ظرفیت آن، مشخصات بار و مقدار آن، بنادر یا محل هاي بارگیري و تخلیه، نرخ کرایه یا اجاره بها، زمان، مکان، نوع پول و نحوه پرداخت کرایه یا اجاره بها، مدت مجاز براي بارگیري و تخلیه کالا (ضمن مشخص کردن این امر که تعطیلات و روزهاي کاري که مثلاً هوا نامساعد است چگونه در قالب این مدت محاسبه گردد یا در صورت تاخیر در انجام بارگیري یا تخلیه یا تسریع در این کار خسارات معطلی کشتی دموراژ یا بر عکس پاداش تسریع در بارگیري یا تخلیه دیسپاچ چگونه تعیین شود) و سرانجام تعهدات مالک کشتی و اجاره کننده.
به طور کلی دو نوع قرارداد اجاره کشتی وجود دارد. یکی اجاره کشتی همراه با خدمه و دیگري اجاره کشتی بدون خدمه که به
گویند. Charter by demise آن اجاره در قالب واگذاري
الف) اجاره کشتی همراه با خدمه و اصطلاحات حمل و نقل
در این نوع اجاره، مالک کشتی با اجاره کننده توافق می نماید که براي حمل کالاهاي وي یا کالاهایی که از طرف او بارگیري می شوند، کشتی را همراه با خدمه اش براي این منظور در اختیار اجاره کننده قرار دهد. این نوع قراردادها خود به دو گروه تقسیم می شوند: قرارداد اجاره زمانی و اجاره سفري.
(Time Charter Party) 1 قرارداد اجاره زمانی
در این نوع قرارداد، کشتی براي مدتی معین اجاره داده می شود و مدت اجاره با توجه به نیازهاي اجاره کننده و توافق مالک ممکن است چند ماه یا حتی چند سال باشد. البته گاه اجازه تمدید مدت قرارداد براي دوره اي معین به اجاره کننده داده می شود تا در صورت انقضاي مدت، اجاره کننده بتواند قرارداد را براي دوره تعیین شده تمدید نماید.
در اجاره زمانی تمام ظرفیت کشتی در اختیار اجاره کننده قرار می گیرد تا طی مدت اجاره، به حمل بار از هر بندري به بندر دیگر مشغول شود و یا فقط بین دو یا چند بندر مشخص رفت و آمد کند.
تعهدات و مسوولیت هاي مالک و اجاره کننده کشتی در قرارداد اجاره زمانی مالک کشتی متعهد است کشتی را به گونه اي آماده براي دریانوردي، در زمان و مکان تعیین شده در اختیار اجاره کننده قرار دهد، در غیر این صورت اجاره کننده می تواند به خاطر تخلف مالک کشتی قرارداد را فسخ کرده و مطالبه خسارت نماید. به علاوه مالک کشتی باید کشتی را بیمه کند و دستمزد خدمه کشتی را که در استخدامش قرار دارند، بپردازد. هزینه تامین آذوقه براي خدمه، تعمیر و نگهداري کشتی و تهیه گواهی هاي مختلف کشتی بر عهده مالک است. در مقابل، اجاره کننده علاوه بر اجاره بها، به طور معمول باید مخارج سوخت کشتی در دریا و بندر را بپردازد. هزینه هاي مربوط به عوارض بندري و فانونس دریایی، عبور از کانال، اجاره یدك کش و هر نوع مالیات و عوارض متعلق به کالا بر عهده اجاره کننده است. به علاوه،
در این نوع قرارداد، اجاره کننده معمولاً ترتیبات بارگیري و تخلیه کالا را فراهم و هزینه هاي مربوط را پرداخت می کند. چنان چه کشتی بر اثر شکستگی، نقص فنی یا حادثه اي از حرکت باز ایستد، براي زمان تلف شده اجاره تعلق نمی گیرد، ولی براي اوقات دیگر اجاره بها باید به طور کامل پرداخت شود، اعم از این که کشتی پر یا خالی بوده، سفر خود را به انجام رسانده یا نرسانده باشد.
(Voyage Charter Party) 2 قرارداد اجاره سفري
در این نوع قرارداد مالک کشتی موافقت می کند کالاي معینی را بین بنادر یا بعضاً در محدوده اي مشخص حمل نموده و در ازا آن مبلغی به عنوان کرایه دریافت نماید، این مبلغ بر اساس وزن محموله یا در صورت حجیم بودن بر اساس حجم آن محاسبه می گردد. اگر مالک کشتی از میزان دقیق باري که قرار است حمل کند اطلاع نداشته باشد، طرفین ممکن است در مورد مبلغ مقطوعی به عنوان کرایه توافق کنند. در اجاره سفري کشتی نیز همانند اجراه زمانی، خدمه و به طور کلی مدیریت کشتی در اختیار مالک باقی می ماند.
در قرارداد اجاره سفري دو نوع اجاره وجود دارد:
۱٫ اجاره کشتی براي یک سفر
۲٫ اجاره کشتی براي سفرهاي متوالی
در مواردي که محموله معادل یا کمتر از ظرفیت حمل کشتی باشد، می توان آنرا طی یک سفر حمل کرد. چنان چه محموله بیش از ظرفیت حمل کشتی براي یک نوبت باشد، قرارداد اجراه براي سفرهاي متوالی تنظیم می گردد. این نوع قرارداد اجاره سفري در فاصله دو تاریخی که تعیین می شود، یعنی تاریخ آغاز نخستین سفر و تاریخ پایان آخرین سفر معتبر است.
تعهدات و مسوولیت هاي مالک و اجاره کننده کشتی در قرارداد اجاره سفري
مالک کشتی متعهد است کشتی موضوع اجاره را به گونه اي آماده براي دریانوردي در اختیار اجاره کننده قرار دهد. البته ماهیت این تعهد به شرایط سفر دریایی بستگی پیدا می کند. چنان چه عیبی در آغاز سفر در کشتی ظاهر گردد و این عیب ظرف مدت معقولی قابل رفع نباشد، اجاره کننده می تواند قرارداد را فسخ کند.
هزینه هایی از جمله دستمزد خدمه، تعمیر و نگهداري کتشی و تامین آذوقه و سوخت و همین طور عوارض بندري و معمولاً بر عهده مالک کشتی است. (Liner Terms Gross Chart er) مخارج بارگیري و تخلیه کالا طبق شرایط در مقابل، اجاره کننده علاوه بر پرداخت کرایه باید بار بدون خطري را در کشتی بارگیري نماید و این کار را طی مدت مجاز به انجام رساند، در غیر این صورت باید خسارت معطلی کشتی را بپردازد در صورت اجاره تمام کشتی، پرداخت Laytime نیز بر عهده اجاره کننده می باشد. از سوي دیگر، این نوع قرارداد اجاره Dead freight کرایه مربوط به ظرفیت استفاده نشده کشتی معمولاً متضمن شرطی براي فسخ در صورت تاخیر کشتی است، بدین معنی که اگر کشتی بیش از مدتی که در قرارداد تعیین شده است تاخیر کند، به اجراه کننده این اختیار داده می شود که اجاره را فسخ نماید.
در قرارداد اجاره سفري، به محض بارگیري کالا، مالک کشتی متعهد است آن را به مقصد حمل کند. مسوولیت اجاره کننده در مقابل کالا و کشتی از لحظه بارگیري تمام می شود. چنان چه در قرارداد اجاره کشتی نام بندر تخلیه ذکر شده باشد، مالک کشتی به طور معمول متعهد است رهسپار آنجا گردد، اما اگر از هیچ بندري صراحتاً ذکري به میان نیامده و صرفاً به محدوده اي (مثلاً یک بندر اروپایی) اشاره شده باشد، اجاره کننده باید بندر بی خطري را در محدوده مزبور تعیین نماید.
ب) اجاره کشتی بدون خدمه یا اجاره در قالب واگذاري
در این اجاره مالک کشتی با اجراه کننده توافق می نماید که کشتی را همراه با وسایل ولی بدون خدمه براي مدتی معین به نرخی که معمولاً برحسب ظرفیت حمل، عمر و سرعت کشتی تعیین می شود، در اختیار اجاره کننده قرار دهد. به همین دلیل گویند. Bareboat Charter – Party اجاره در قالب واگذاري را اجاره کشتی لخت
طبق این نوع قرارداد، اجاره کننده مدیریت کامل کشتی را در دست می گیرد و درست همانند مالک آن عمل می کند، با این تفاوت که نمی تواند در هیچ یک از قسمت هاي کشتی تغییراتی فیزیکی به وجود آورد یا کالاهاي قاچاق حمل کند یا به نقاطی سفر نماید که مالک کشتی سفر به آن نقاط را مستثنی کرده است.
کلیه هزینه هاي مربوط به خدمه، سوخت تعمیرات و نگهداري کشتی و همین طور تامین آذوقه بر عهده اجاره کننده است، زیرا مالک در این نوع قرارداد، مدیریت کشتی را براي مدت اجاره از دست می دهد و صرفاً دریافت کننده اجاره بها است. بنابراین در چنین قراردادي اجاره کننده است که به عنوان حمل کننده در برابر مالکان کالاها (در صورتی که کالاهاي دیگران را حمل کند) مسوولیت می یابد. تعهدات مرسوم در این نوع قرارداد اجاره کشتی مانند تعهد مالک به تهیه کشتی آماده براي دریا نوردي یا تعهد اجاره کننده به جبران خسارات وارده به کشتی در مدت اجاره، بستگی تام به شرایطی دارد که طرفین در قرارداد اجاره مشخص می سازند.
یک قرارداد اجاره کشتی شامل نکات زیر است:
اسم کشتی، مشخصات و ظرفیت آن
مشخصات و مقدار بار
بنادر یا محل هاي بارگیري و تخلیه
نرخ کرایه
چگونگی، زمان، مکان و نوع ارز پرداختی براي کرایه
زمان مجاز براي بارگیري و تخلیه. این زمان چه موقع و تحت چه شرایطی آغاز می شود و خاتمه می یابد و این که آیا اوقات استثنایی (مانند روزهاي کاري که هوا مساعد نباشد یا تعطیلات و غیره) باید منظور گردد یا نه. در صورت وجودف خسارت قصور در انجام بارگیري یا تخلیه ظرف مدت مقرر (خسارت معطلی کشتی) یا پاداش تسریع در بارگیري و تخلیه در مدتی کمتر.
برخی نکات مهم در یک قرارداد اجاره کشتی که اجاره کننده باید توجه ویژه اي نسبت به آنها مبذول دارد عبارتند از:
مقدار: ماده مربوط به داشتن اختیار براي افزایش یا کاهش (بار)
نرخ کرایه: تصریح این امر که هزینه بارگیري و تخلیه (شامل بارگیري / تخلیه، بارچینی / صفافی و غیره) بر عهده اجاره
کننده است یا مالک کشتی
بنادر بارگیري و تخلیه: تعداد و محل
تاریخ هاي بارگیري: آغاز و انقضاي تاریخ ها و مدت لازم براي ارسال اطلاعیه: مواد مربوط به پاداش تسریع در تخلیه و بارگیري و خسارت معطلی کشتی
پرداخت: نوع پول و برنامه پرداخت به منظور پاسخگویی به نیازهاي خاص، شرایط خاص و منحصر به فردي را می توان مورد مذاکره قرار داد.
فعالیت کریري و اصطلاحات حمل و نقل آن
فعالیت کریري بین المللی عبارتست از تصدي بلافصل جابجایی کالا از کشوري به کشور دیگر به یک طریق حمل و بر طبق
قرارداد حمل.
الف) وظایف کریر
۱٫ انعقاد قرارداد حمل و صدور راه نامه
۲٫ تهیه اسناد و مدارك براي امکان سفر از قبیل کارنه تیر، کارنه دو پاساژ، دوزبلاغ، ویزا، بیمه نامه، گواهی قبولی و…
۳٫ تودیع ضمانت نامه هاي لازم به ارگان هاي ذیربط جهت اخذ مدارك و اسناد ضروري.
۴٫ تامین کامیون مناسب براي حمل با توجه به مهلت مقرر در قرارداد.
۵٫ تحویل گرفتن کالا از فرستنده یا فورواردر و نظارت در بارگیري کامیون از نظر تطبیق مندرجات اسناد حمل با محموله.
۶٫ ارایه اسناد کالاي مربوط به مقامات گمرکات از مبدا تا مقصد راه نامه و مراقبت در سالم نگه داشتن پلمپ هاي گمرکی.
۷٫ تحویل کالا به گیرنده در محل هایی که به وسیله مقامات گمرکی تعیین و اجازه داده می شود.
۸٫ رعایت مسیر مشخص شده و مدت زمان حمل کالاي تزانزیتی که مقامات گمرکی تعیین می نمایند.
۹٫ رعایت مسیر و مدت زمان حمل کالا بر طبق قرارداد حمل.
۱۰ . تخلیه یا نظارت بر تخلیه و شمارش کالا و امضا اسناد کسر و اضافه و آسیب دیدگی.
۱۱ . دقت در تحویل محموله به مقصد و اخذ گواهی هاي مربوطه.
ب) مسوولیت ها
۱٫ پرداخت کرایه حمل و حق توقف و سایر حقوق متعلقه به راننده
در زمینه مفقود شدن، تاخیر و آسیب دیدگی کالا و تعهد .C.M.R 2. قبول کلیه مسوولیت هاي مذکور در کنوانسیون پرداخت غرامت به میزان توافق شده یا طبق کنوانسیون مذکور.
۲٫ مراقبت در تایید روي ته قبض هاي کارنه تیر توسط مقامات گمرکی بین راهی و مقصد و استرداد لاشه کارنه تیر به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن در مهلت مقرر.
۳ رعایت کلیه دستورالعمل ها و آیین نامه هایی که در رابطه با امور کریري به تصویب مراجع ذیصلاح می رسد.
۴٫ آگاهی از مقررات مربوط به تردد کامیون ها در کشورهاي مسیر و اعلام آنها به رانندگان.
۵٫ آموزش رانندگان براي اجراي صحیح حمل و نقل بین المللی کالا بر اساس دستورالعمل هاي ابلاغی و ضمایم مربوطه در مواردي که کالا به صحابت کارنه تیر حمل TR 7. قبول کلیه مسوولیت هاي مذکور در کنوانسیون می شود.
۶٫ شرکت هاي کریر ضمن مراقبت در حسن انتخاب و رفتار راننده و سایر عوامل مربوطه در صورت احراز مراتب تخلف، همکاري لازم را با سازمان ها و موسسات و اشخاص ذیربط جهت برخورد قانونی لازم با عوامل فوق الذکر به عمل خواهند آورد.
TIR مقررات و اصطلاحات حمل و نقل آن
این موافقت نامه اصل را بر اعتماد و مبناي کار را بر صحت عمل گذارده است. باین مفهوم که کشورهایی که در مسیر ترانزیت حمل و نقل کالا قرار می گیرند اسناد تسلیمی و پلمپ و مهر وسایط نقلیه شرکت هاي حمل و نقل بین المللی را معتبر شناخته و بر اساس آن اجازه ترانزیت کالا را صادر می نمایند.
اگر چه متاسفانه در عمل اعضا یکدست نبودند و بودند شرکت هایی که از این روش سو استفاده کرده اند و سبب شده اند که روح اعتمادي که روزهاي اول بر فضاي این موافقت نامه گسترده شده بود به قالب بدبینی و شک کشانده شود ولی خوشبختانه چون اکثریت اعضا سازمان ایرو جز راه صحت و سلامت راهی را انتخاب نکرده اند، هنوز اعتبار آن پا برجاست که امید می رود آنان که راهی جز سلامت و صحت برگزیده اند تغییر روش دهند.
ماده واحده اي که به عنوان لایحه قانونی الحاق دولتی ایران به کنوانسیون گمرکی و حمل و نقل بین المللی کالا در فروردین سال ۱۳۵۰ به تصویب مراجع قانون گذاري رسید شامل یک مقدمه و ۵۱ ماده و ۹ ضمیمه و یک پروتکل بود که در تبصره یک آن اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران بر اساس مجوز مفاد بنده ماده ۵ قرار دارد به عنوان موسسه ضامن شناخته شده و تصویب گردیده است که عیناً در تبصره ۱ قانون الحاق دولت جمهوري اسلامی ایران به کنوانسیون گمرکی مربوط به حقل و نقل بین المللی کالا ۱۹۷۵ که مشتمل بر ۶۴ ماده و هشت ضمیمه باز هم اتاق بازرگانی و صنایع و معادن با توجه به مفاد بند ۱ ماده ۶ کنوانسیون به عنوان موسسه ضامن شناخته و بیمه مسوولیت: CRM شده است.
یادآوري و آموزش رانندگان ایرانی در رابطه با راه نامه :
۱٫ کوشش کنید تا کالا از هر حادثه اي مصون بماند.
۲٫ اگر توانستید با هر وسیله اي جلوي خرابی و فساد باقیمانده کالایی که حادثه ندیده است را بگیرید.
۳٫ اگر کامیون یخچال دار دارید، قبل از بارگیري و حرکت حتماً از سلامت یخچال اطمینان حاصل کنید.
۴٫ اگر در طول مسیر به استراحت احتیاج داشتید حتماً در پارکینگ مجاز و امن توقف کنید.
۵٫ اگر بخشی از کالا یا تمامی آن براثر تصادف یا سرقت از بین رفت به مقامات انتظامی محل وقوع حادثه مراجعه و
بخواهید گزارشی در این مورد تهیه کنند.
۶٫ اگر محل وقوع حادثه در خارج از ایران می باشد، نسبت به تایید گزارشات مقامات ذیصلاح که در رابطه با حادثه تهیه
شده توسط سفارشات یا سرکنسولگري جمهوري اسلامی ایران در محل اقدام کنید.
۷٫ اگر کالاي ترانزیتی حمل می کنید و تصادف کردید به نزدیک ترین گمرك و بخواهید تا گزارشی در این مورد تهیه کنند
و سریعاً شرکت را در جریان امر قرار دهید.
۸٫ به اشخاص ثالثی که مقصر حادثه هستند به هیچ عنوان رضایت ندهید.
۹٫ اگر دسترسی به دوربین عکس برداري یا فیلم برداري دارید حتماً از صحنه حادثه و کالاي آسیب دیده عکس یا فیلم تهیه
کنید.
