شرح اطلاعات گمرکی
حق العمل کار
حق العمل کاردر گمرک به شخصی (اعم از حقیقی یا حقوقی) اطلاق میشود که تشریفات گمرکی کالای متعلق به شخص دیگری را به وکالت از طرف آن شخص در گمرک انجام بدهد کسانیکه بدون داشتن کارت حق العمل کاری تشریفات گمرکی کالا را به وکالت انجام می دهند نمی توانند بیش از ۱۰ مرتبه در سال به این کار اقدام نمایند. مستخدمین تجارتخانه ها یا مستخدمین حق العمل کاران که منحصرا کارهای آن تجارتخانه یا آن حق العمل کار را در گمرک انجام می دهند مشمول مقررات ماده ۳۸۲ این آئین نامه خواهند بود.
هیچ شخصی بعنوان حق العمل کار در گمرک پذیرفته نمیشود مگر اینکه پروانه مخصوص این شغل را از اداره کل گمرک تحصیل نموده باشد.
گـواهـی مبـداء
اظهاریه امضاء شدهای است که حاکی از مبداء ساخت کالا میباشد. گواهی مبداء توسط صادرکننده کالا و یا نمایندهاش تهیه میشود ولی این گواهی در بعضی از کشورها باید روی فرم خاصی که حاوی تائید یک سازمان اداری مستقل ( برای مثال اتاق بازرگانی ) باشد صادر شود.
– گـواهـی بـازرسـی
انجام بازرسی توسط یک موسسه بازرسی را مشخص میکند. مرجع مذکور محموله را با توجه به علائم حمل ، وزن ، تعداد بستهها ، مورد بررسی کمی و کیفی قرار داده و گزارش خود را ارائه میدهد.
– گـواهـی بـیـمـه
سندی است که باید توسط شرکت بیمه و یا نمایندگی آن و یا بوسیله پذیره نویسان صادر و یا امضاء شده باشد. و تاریخ آن باید همزمان و یا قبل از تاریخ حمل باشد. مبلغ بیمه نامه باید حداقل برابر با ارزش سیف کالا باشد.
گواهی بیمه باید:
۱ ـ با آنچه که در اعتبار نامه ذکر شده ، مطابقت داشته باشد.
۲ ـ کلیه خطرات ذکر شده در اعتبار را دربرگیرد.
۳ ـ با سایر اسناد در مورد محموله و شرح کالا مطابقت داشته باشد.
– اظهـارنـامـه گـمـرکـی
عبارتست از یک اظهارنامه مبداء که توسط یک مقام یا مقامات صالح گواهی شده باشد.
– اظهـارنـامـه ورود یـا خـروج
عبارتست از هر نوع اظهارنامهای که توسط شخص مسئول حمل و نقل یا نماینده او باید هنگام ورود یا خروج وسیله حمل و نقل به مقامات گمرکی ارائه شود و حاوی مشخصات لازم در ارتباط با وسیله حمل و نقل ، مسیر سفر ، بار ، کالای توشهای و ملزومات ، کارکنان و مسافرین میباشد.
– اظـهـارنـامـه کـالا
عبارتست از هر نوع اظهارنامهای که بر روی برگی که گمرک تعیین نموده تنظیم میشود. در این اظهارنامه اشخاص ذینفع روش گمرکی را که باید در مورد کالا اجرا گردد ، ذکر میکنند و مشخصاتی را که از نظر گمرک برای اجرای آن روش لازم است قید میکنند.
– اظـهـارنـامـه مـبـداء
عبارتست از یک شرح مقتضی در رابطه با مبداء کالاهای ساخته شده که در موقع صدور آنها توسط سازنده ، تولیدکننده ، تهیهکننده ، صادرکننده یا هر شخص صلاحیت دار دیگری در فاکتور تجاری یا هر سند دیگری که مربوط به کالاها باشد ذکر میگردد.
– تـرانـزیـت گـمـرکـی
عبارتست از روش گمرکی که بموجب آن کالاها تحت نظارت گمرک از یک دفتر گمرکی به دفتر گمرکی دیگر حمل میشود.
– مـانـیـفـسـت
فهرست محمولات یک کشتی یا یک قطار یا یک کاروان از کامیونهایی را میگویند که بیشتر از یک بارنامه دارند. در فارسی میتوان آنرا فهرست کل کالا خواند که حاوی ریز کلیه بارنامههای مربوط به محموله است. این فهرست کل ، زمانی عرضه میشود که محموله تجارتی به گمرک مقصد میرسد.
– اظـهـارنـامـه اجـمـالـی
فرم مخصوصی است حاکی از خلاصه مشخصات محموله یک کشتی ، یک هواپیما یا یک کاروان از کامیونها که ضمن آن تعداد بسته ، وزن ، مبداء ، مقصد ، نام کشتی یا دیگر وسایل حمل ، تعداد اقلام محموله در آن ثبت شده و به ضمیمه مانیفست به گمرک تسلیم میشود در اظهارنامه اجمالی بعد از ذکر مشخصات موسسه حامل و مشخصات وسیله نقلیه و گیرنده ، نسبت به مشخصات کالا به نوشتن جمله « طبق مانیفست ضمیمه در…… صفحه……. قلم » اکتفا میشود.
– بـارنـویـسـی
مامورین مخصوص موقع تخلیه کالا از وسائط نقلیه به تدریج ریز آنرا مینویسند تا بعدا” با بارنامه و مانیفست تطبیق داده شود.
– بـارانـداز
محل سرپوشیدهای است که یک یا چند طرف آن دیوار نداشته باشد و کالاها به منظور محفوظ ماندن از برف و باران و تابش منظم آفتاب در آن جا گذاشته میشود.
– کـالای مـتـروکـه
کالاهایی است که مدت توقف قانونی آنها در اماکن گمرکی یا انبار اختصاصی پایان یافته و ترخیص نشده باشد ، کالای متروکه خوانده میشود.
– پـیـمـان نـامـه ارزی
فرمی است که صادرکننده ، هنگام صدور کالا از کشور جهت تعهد فروش ارز حاصل از صادرات به بانکهای مجاز با اطلاع گمرک به بانک تسلیم میکند. برای خروج موقت نیز پیمان نامه موقت صادر میشود که در صورت عدم برگشت کالا در مدت مقرر ، آن را صادرات محسوب کرده و انجام تعهد را مورد پیگرد قرار میدهند.
– کـابـوتـاژ
عبارت است از حمل کالا از یک بندر کشور به بندر دیگر و همچنین از یک گمرک به گمرک دیگر، که از راه کشور همجوار صورت گیرد.
برای کابوتاژ ، تشریفات گمرکی لازم است و دو نوع اظهارنامه دارد که یکی هنگام خروج کالا از بندر یا مرز تنظیم میشود و یکی هم هنگام ورود به گمرک مرز یا بندر.
– پـروفـورمـا
سیاهه خریدی است که فروشنده از مبداء به عنوان پیشنهاد فروش ، یا تعیین ارزش و شرایط فروش ، صادر میکند. این سیاهه قبل از فروش کالا ، باید به تائید مرکز تهیه و توزیع مربوطه برسد. پروفرما را پیش فاکتور نیز میگویند.
– اعـلامـیـه ارز
سندی است بانکی که مبلغ ارز انتقال یافته جهت خرید کالا و هم ارز ریالی آن و تاریخ گشایش اعتبار آن را نشان میدهد.
– تـعـرفـه گـمـرکـی
جدولی است که کلیه کالاها در آن طبقه بندی و در ستونهای معین ، شماره فصل و ردیف مربوطه نوع کالا و ماخذ حقوقی گمرکی تعیین شده است.
– کـارنـه آ. ت. آ ( A. T. A )
مدرک ورود موقت بین المللی است. اگر شخص و یا شرکتی کالایی به صورت ورود موقت جهت شرکت در نمایشگاهها یا تاسیس نمایشگاه ، وارد نماید و یا نمونههایی برای ارائه به مشتریان وارد کند ، به موجب این مدرک نیازی به انجام تشریفات گمرکی مربوط به ورود موقت نخواهد داشت.